Türkiye, muhalif kesime yönelik baskıları gün geçtikte arttırıyor. Türkiye’nin en çok kullandığı yöntemlerden bir tanesi özellikle yurtdışına çıkmış muhalifleri bastırmak için Interpol oluyor. Kimi zaman Interpol aracılığıyla yakalama kararı çıkartıyor, kimi zaman diplomatik misyonları aracılığıyla iktidar yanlısı Türkiye vatandaşlarını örgütleyerek onları muhaliflere karşı birer baskı unsuru haline dönüştürüyor. Newsweek dergisi, Türkiye ve Çin’in muhalifleri bastırmak için uyguladığı yöntemlerden bir tanesi olan Interpol’ü raporlaştırdı.
Tüm bu uygulamalar, uluslararası hukuku daha da aşındırıyor yorumlarına yol açıyor.
Yakın zamanda Avrupa Parlamentosu’ndaki oturumda, Türkiye’nin Interpol kırmızı bültenlerini “suistimal ettiği” mesajı verildi. AB, Interpol’den kırmızı bülten prosedürünü gözden geçirmesini istiyor.
Newsweek’in yayımladığı bir rapora göre Çin ve Türkiye, Interpol’ün ‘kırmızı bültenle arama’ uygulamasını yurt dışındaki muhalifleri hedef alarak istismar ediyor
Interpol’ün, üye devletleri suç, suçlu ve tehditler karşısında bilgilendirdiği ve gerektiği zaman yakalama emri talebi ilettiği sekiz ayrı bülten tipi bulunuyor. Yedisi renklerle ifade edilen bültenlerden en bilineni kırmızı bülten. Kırmızı bülten bir yargı organı veya bir uluslararası mahkeme tarafından iadesi için aranan şahısların yerlerinin belirlenip yakalanmaları için çıkarılıyor. Son yıllarda kırmızı bülten sayısında ciddi bir artış söz konusu. 2014 yılında 10 bin 718 olan kırmızı bülten sayısının son iki yılda 15 bine yaklaştığı belirtiliyor.
Raporda, Interpol’ün kırmızı bültenlerinin Türkiye ve Çin gibi ülkeler tarafından yurt dışında bir nevi sürgün hayatı yaşayan muhaliflerin “terörist” etiketiyle damgalanarak gözaltı ve hatta tutuklamaya varıncaya kadar kullanılabildiği ifade ediliyor.
Ankara’nın Türkiye kökenli İsveçli gazeteci Hamza Yalçın ve Türkiye kökenli Alman yazar Doğan Akhanlı için çıkarttığı kırmızı bültenlerin devreye girmesi büyük tartışmaya yol açmıştı.
Yalçın ve Akhan 2017’de İspanya polisi tarafından bu karar doğrultusunda gözaltına alınarak bir süre sonra serbest bırakılmışlardı.
Freedom House yöneticilerinden Nate Schenkkan’ın araştırması da, Türk hükümetinin 46 ülkede bu yöntem aracılığı ile muhalifleri hedef aldığını ortaya koyuyor.
Newsweek’in haberinde, Çin’in de muhaliflere ve özellikle Müslüman Uygur kökenli vatandaşlarına yönelik “terörist” damgasıyla kırmızı bülteni Türkiye’yle benzer amaçlarla kullandığına dikkat çekiliyor.
Buna örnek olarak ise, Dünya Uygur Kurultayı Genel Sekreteri Dolkun İsa hakkındaki kırmızı bülten ile arama kararı gösteriliyor.
Çin hükümeti İsa’yı bir ‘terörist’ olarak niteliyor. Haberde, İsa hakkındaki kırmızı bülten kararının 20 yıl sonra kaldırıldığının altı çiziliyor.
Raporda, bu kararın uzun zamandır kırmızı bültenin suistimaline dair önlem alınması için beklenen girişimin habercisi olabileceği vurgulanıyor.
