ABD’de İran ambargosunun delinmesiyle ilgili davasda tanık olmayı kabul eden Reza Zarrab ifade vermeye başladı. Zarrab, Aktifbank’ta hesap açabilmek için eski AB bakanı Egemen Bağış’ın yardımını aldığını savundu. Zarrab, Halkbank’ın ise eşinin ünlü olması nedeniyle kendisiyle çalışmayı başta kabul etmediğini, bu nedenle ekonomi bakanı Zafer Çağlayan’a gittiğini ve 45-50 milyon euro verdiğini öne sürdü.
İran’a yönelik Amerikan yaptırımlarını Amerikan finans sistemini kullanarak ve Türkiye’de hükümet yetkililerinden yardım alarak delme suçlamasıyla görülen davada, son anda sanık sandalyesinden tanık sandalyesine ‘transfer’ olan İranlı işadamı Reza Zarrab ifade vermeye başladı.
“Sakin görünüyor”
Reuters ajansı, Zarrab’ın ifade vermeye başladığını son dakika gelişmesi olarak duyurdu. Duruşmayı yerinden izleyen Amerikalı gazeteci Pete Brush ise Zarrab’ın uzun kollu, gri bir gömlek ve üzerine koyu renkli bir cezaevi giysisi giydiğini duyurdu. Brush, Zarrab için “Sakin görünüyor, suyundan yudum alıyor” tarifini yaptı. Zarrab’ın tanık sandalyesine kelepçeyle getirildiği belirtiliyor.
“Doğruyu anlatacağım”
Rıza Zarrab ifadesinin başında, savcılık makamıyla yaptığı işbirliği kapsamında üç yükümlülüğü olduğunu söyledi. Bunları, “Tam olarak doğruyu anlatmak, Amerikan hükümetiyle işbirliği yapmak ve bundan sonra suç işlememek” olarak sıraladı.
Zarrab, Türkiye’yle bir takas ihtimali için avukatlar tuttuğunu ama bu girişim başarısız olunca tanıklık yapmayı kabul ettiğini söyledi; “İşbirliği yapmak, sorumluluğu kabul etmenin ve cezaevinden çıkmanın en hızlı yoluydu” dedi.
Zarrab, bir otelde olduğu iddialarını da yalanladı. FBI gözetimi altında tutulduğunu, ‘özgürce hareket etmediğini’ söyledi.
Yaptırımlar nedeniyle İranlıların petrol ve doğalgaz gelirlerini kullanamadığına ve bu geliri uluslararası ödemeler için kullanamadığını belirten Zarrab, davanın artık tek tutuklu sanığı olan eski Halkbank genel müdür yardımcısı Mehmet Hakan Atilla’yı ‘Halkbank’ya yaptırım kurallarını en iyi bilen kişi’ olarak niteledi.
Zarrab, Aktif Bank’ta hesap açma yönündeki ilk girişiminin ‘İran’la iş yapanların özel izin alması gerektiği’ gerekçesiyle reddedildiğini, genel müdürle görüşmesi sonrasI ‘5-10 milyon euroluk’ bir hesap açtığını söyledi.
“Bağış’tan yardım aldım”
Zarrab, Aktif Bank kendisini ilk başta reddedince, eski AB bakanı Egemen Bağış’tan yardım aldığını açıkladı. Bloomberg haber sitesi, mahkeme salonunda Egemen Bağış’ın bir fotoğrafının da gösterildiğini duyurdu.
Zarrab, bir süre İran Merkez Bankası ve Bank Mellat ile ilişkilerini aktardıktan ve İran’ın eski cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad ile ilişkisini kabul ettikten yeniden Türkiye’yi anlatmaya başladı. İranlı işadamı, Aktifbank’la ilişkisinin, Aktifbank’ın kendisinin İran’la iş yapıyor olması nedeniyle 2012’de kesildiğini, bu noktadan sonra Halkbank’a yöneldiğini söyledi.
Zarrab, dönemin Halkbank genel müdürü Süleyman Aslan’ın, ‘eşi Ebru Gündeş’in çok ünlü olması ve bu nedenle kendisinin de göz önünde bulunması’ nedeniyle birlikte çalışmayı başta reddettiğini söyledi. Zarrab, bu noktada dönemin ekonomi bakanı Zafer Çağlayan’dan yardım istediğini öne sürdü. Zarrab, niçin Çağlayan’la temas kurduğuna ilişkin soruya “Çünkü o ekonomi bakanıydı” yanıtını verdi.
“Çağlayan’a 45-50 milyon Euro verdim”
Zarrab, Halkbank’la anlaşabilmek için Zafer Çağlayan’a ’45-50 milyon euro, 7 milyon dolar ve 2.4 milyon TL verdiğini’ öne sürdü. Zarrab’ın tam miktarı hatırlayamaması ve diğer para birimlerinde de ödemeler olduğunu söylemesi dikkat çekti.
Savcı David Denton dün jüri üyelerine yaptığı açış konuşmasında Zarrab’ı iddia makamının ‘yıldız tanığı’ olarak nitelemiş, her şeyin iç yüzünü anlatacağını söylemişti. Zarrab’ın en az iki gün boyunca ifade vereceği belirtiliyor.
